Шитӏадам
:
шитӏадам буьллу меттигаш хӏорш йу.
I.
Цхьаннан ма-дарра лер далош.
- Стага кӏанте хаьттира: «Хьо хьенан ву, жима стаг?»
- Нанас йоьӏе элира: «Хьой атта ма хетийталахьа!»
- Девашас кӏанте хаьттира: «Хьо мичахь доьшуш ву?»
- Денанас элира: «Сан кӏентан бераш дика ду».
- Шога орду иза алар тӏехь: «Массарна а шениг».
- Кӏанта дагалоьра: «Ас дешча хӏун дара-те!»
Тӏеалар: тӏадам арахь буьллу, кхинаш чохь йохку.
II.
Хьалхарчу декъехь хьахийна хӏуманна йукъадохурш дагардеш.
- Вайга тахана «нах» баьхкира: кӏанттий, йоӏӏий, дай.
- Нанас вайна «йаахӏума» ийцира: бепиг а, налха а, жижиг а.
- Йоьӏина лаьа кӏант «иштта» хилийта: бахаме а, хаза а, лекха а, лела хууш а.
- Делан «мухаллаш» хӏорш йу: шадерг далуш а, шадерг хууш, дикалла а и. дӏ. кх.
- Сан хьуна дан «хьехарш» хӏорш ду: дукха йаа а ма йаа, маьттаза а ма лела, къа а хьега.
III.
Цкъа хьалха аьллачух кхидӏа а кхетош.
- Йоӏ догдогӏуш йацара: Нана кхелхина, саготта йара.
- Нана йоьлхуш йара: Цуьнан кӏант тур кхетта, ӏуьллуш вара.
- Да кечам беш вара: Мостагӏий тӏелата кечбеллера.
IV.
Цкъа хьалха аьлларг хӏунда ду кхетош.
- Со цигара йухавеара: и ца веънера.
- Ас ӏаж ца буу: суна и мерза ца хета.
- Цуьнга ас хилларг ца дийцира: цунна дагах кхетар ду и.
- Цуьнан жайна ца дийшира цо: хаза ца хета цунна и.
Тӏеалар: шитӏадам дӏа а баьккхина "хӏунда аьлча" дилла а мега:
IV.
Цкъа хьалха аьллачунна кхин а тӏетухуш.
- Цунна хаьара: эца стага шена тешнабехк бийр буй.
- Нана кхийтира: шен берех шена накъостий хир боций.
- Дена гира: шена тешнабехк бан кечвеллий шен накъост.
- Цӏийндена моьттура: шен зуда шен накъост йу.
Тӏеалар: мотта, хета, ган, кхета, хаа и. дӏ. кх. дешнашна тӏехьа буьллу.
V.
Дакъош гойтуш.
- 4:3 (шиъ кхоъ) туьйлира вайнаш.
- Стаггий, зудий дакъош вайн махкахь 1:2 (цхьанний шиъ) ду.
VI.
Декъаран махк.
- 12 : 4 = 3
- 18 : 3 = 6
- 81 : 9 = 9
VII.
Хан йуьллуш.
- 12:40 даьлча 13:40 даллалц.
- 14:40 даьлча дуьйна.
- 15:00 даьлча йиллина хан йу.
VIII.
MAC дуьллуш.
- 8F:45:23:A4:B3:4F
- B3:55:AF:3F:22:01
- 44:FF:33:C3:4F:2C
Тӏеалар: шитӏадам биллича аба доккха дилла деза, буьззина алам и белахь йа доккха дилла дезаш дош и делахь. Кхечанхьа аба жима дилла деза.